๐Ÿฉบ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ (เคฎเคงुเคฎेเคน) – เค•ाเคฐเคฃ, เคธाเคตเคงाเคจिเคฏां เค”เคฐ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเคนเคจे เค•े เค‰เคชाเคฏ.

 

๐Ÿฉบ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ (เคฎเคงुเคฎेเคน) – เค•ाเคฐเคฃ, เคธाเคตเคงाเคจिเคฏां เค”เคฐ เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเคนเคจे เค•े เค‰เคชाเคฏ



---


๐Ÿ“Œ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ (เคฎเคงुเคฎेเคน) เค•्เคฏा เคนै?


เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ เคเค• เคฒाเค‡เคซเคธ्เคŸाเค‡เคฒ เคต เคฎेเคŸाเคฌॉเคฒिเค• เคฐोเค— เคนै, เคœिเคธเคฎें เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคฌ्เคฒเคก เคถुเค—เคฐ (เค—्เคฒूเค•ोเคœ़) เค•ा เคธ्เคคเคฐ เคฒเค—ाเคคाเคฐ เคฌเคข़ा เคฐเคนเคคा เคนै।

๐Ÿ‘‰ เคเคธा เค‡เคธเคฒिเค เคนोเคคा เคนै เค•्เคฏोंเค•ि:


เคถเคฐीเคฐ เค‡ंเคธुเคฒिเคจ (Insulin) เคจเคนीं เคฌเคจा เคชाเคคा (Type-1)


เคฏा เคซिเคฐ เค‡ंเคธुเคฒिเคจ เค•ा เค…เคธเคฐ เค•เคฎ เคนो เคœाเคคा เคนै (Type-2)



๐Ÿ”น เค‡ंเคธुเคฒिเคจ เคเค• เคนाเคฐ्เคฎोเคจ เคนै, เคœो เคญोเคœเคจ เคธे เคฎिเคฒเคจे เคตाเคฒी เคถुเค—เคฐ เค•ो เคŠเคฐ्เคœा เคฎें เคฌเคฆเคฒเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เค•เคฐเคคा เคนै।




---


❓ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ เค•्เคฏों เคนोเคคा เคนै?


1. ๐Ÿงฌ เคตिเคฐाเคธเคค (Genetics / เคชเคฐिเคตाเคฐिเค• เค‡เคคिเคนाเคธ)



2. ๐Ÿ” เค…เคจเคนेเคฒ्เคฆी เคกाเค‡เคŸ – เคœ्เคฏाเคฆा เคฎीเค ा, เคซाเคธ्เคŸ เคซूเคก, เคคैเคฒीเคฏ เคต เคช्เคฐोเคธेเคธ्เคก เคญोเคœเคจ



3. ๐Ÿช‘ เคถाเคฐीเคฐिเค• เคจिเคท्เค•्เคฐिเคฏเคคा – เคต्เคฏाเคฏाเคฎ เคจ เค•เคฐเคจा, เคฒंเคฌे เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคฌैเค े เคฐเคนเคจा



4. ⚖️ เคฎोเคŸाเคชा / เคชेเคŸ เคชเคฐ เคšเคฐ्เคฌी



5. ๐Ÿ˜Ÿ เคคเคจाเคต (Stress)



6. ⏳ เคฌเคข़เคคी เค‰เคฎ्เคฐ



7. ❤️ เคฌ्เคฒเคก เคช्เคฐेเคถเคฐ เค”เคฐ เค•ोเคฒेเคธ्เคŸ्เคฐॉเคฒ เค•ी เค—เคก़เคฌเคก़ी



---


⚠️ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ เคนोเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค•्เคฏा เคธाเคตเคงाเคจिเคฏां เคฐเค–ें?


✔️ เคฆเคตा / เค‡ंเคธुเคฒिเคจ – เคกॉเค•्เคŸเคฐ เค•ी เคธเคฒाเคน เค…เคจुเคธाเคฐ เคจिเคฏเคฎिเคค เคฒें

✔️ เคฌ्เคฒเคก เคถुเค—เคฐ เคฎॉเคจिเคŸเคฐिंเค— – เค—्เคฒूเค•ोเคฎीเคŸเคฐ เคธे เค•เคฐें

✔️ เคธंเคคुเคฒिเคค เค†เคนाเคฐ –


๐Ÿฅ— เคนเคฐी เคธเคฌ्เคœिเคฏाँ, เคธเคฒाเคฆ


๐ŸŽ เคธीเคฎिเคค เคซเคฒ (เค•ेเคฒा, เค†เคฎ, เค…ंเค—ूเคฐ เค•เคฎ)


๐ŸŒพ เคธाเคฌुเคค เค…เคจाเคœ (เคฆเคฒिเคฏा, oats, brown rice, multigrain atta)


๐Ÿฅ› เคช्เคฐोเคŸीเคจ – เคฆाเคฒ, เคฆूเคง, เคฆเคนी, เคชเคจीเคฐ, เค…ंเคกा, เคฎเค›เคฒी


❌ เคคเคฒी-เคญुเคจी เคต เคฎीเค ी เคšीเคœें เค•เคฎ เค•เคฐें



✔️ เคต्เคฏाเคฏाเคฎ – เคฐोเคœ़ाเคจा 30–45 เคฎिเคจเคŸ เคตॉเค• / เคฏोเค— / เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ

✔️ เคคเคจाเคต เค•เคฎ เค•เคฐें – เคง्เคฏाเคจ, เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคจींเคฆ

✔️ เคชैเคฐों เค•ी เคฆेเค–เคญाเคฒ – เค›ोเคŸे เค˜ाเคต เคญी เคจเคœ़เคฐเค…ंเคฆाเคœ़ เคจ เค•เคฐें

✔️ เคจिเคฏเคฎिเคค เคšेเค•เค…เคช – HbA1c เคŸेเคธ्เคŸ, BP, เคฒिเคชिเคก เคช्เคฐोเคซाเค‡เคฒ


---


๐ŸŒฟ เค–ुเคฆ เค•ो เคธ्เคตเคธ्เคฅ เค”เคฐ เคŠเคฐ्เคœाเคตाเคจ เคฌเคจाเค เคฐเค–เคจे เค•े เคคเคฐीเค•े


✅ เคธुเคฌเคน เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เค—ुเคจเค—ुเคจे เคชाเคจी + เคนเคฒ्เค•ा เคตॉเค• เคธे เค•เคฐें

✅ เคนเคฐ 2–3 เค˜ंเคŸे เคชเคฐ เคนเคฒ्เค•ा เคญोเคœเคจ เคฒें (เค“เคตเคฐเคˆเคŸिंเค— เคธे เคฌเคšें)

✅ เค–ूเคฌ เคชाเคจी เคชिเคं ๐Ÿ’ง

✅ เคฏोเค—ाเคธเคจ – เคญुเคœंเค—ाเคธเคจ, เคฎंเคกूเค•ाเคธเคจ, เคตเคœ्เคฐाเคธเคจ, เค•เคชाเคฒเคญाเคคि, เค…เคจुเคฒोเคฎ-เคตिเคฒोเคฎ

✅ เคจींเคฆ เคชूเคฐी เค•เคฐें (7–8 เค˜ंเคŸे) ๐Ÿ˜ด

✅ เคชॉเคœिเคŸिเคต เคธोเคš เคต เคนँเคธी-เคฎเคœाเค• เคธे เคคเคจाเคต เค•เคฎ เค•เคฐें ๐Ÿ˜Š




✨ ....


๐Ÿ‘‰ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ เค•ोเคˆ “เค–เคค्เคฎ” เคนोเคจे เคตाเคฒी เคฌीเคฎाเคฐी เคจเคนीं เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคธเคนी เคœीเคตเคจเคถैเคฒी เค…เคชเคจा เค•เคฐ เค‡เคธे เค•ंเคŸ्เคฐोเคฒ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै।

๐Ÿ‘‰ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคต्เคฏเค•्เคคि เคนเคฎेเคถा เคธเค•्เคฐिเคฏ, เคธ्เคตเคธ्เคฅ เค”เคฐ เคŠเคฐ्เคœाเคตाเคจ เคฐเคน เคธเค•เคคा เคนै।

เคŸिเคช्เคชเคฃिเคฏाँ

เคเค• เคŸिเคช्เคชเคฃी เคญेเคœें

เค‡เคธ เคฌ्เคฒॉเค— เคธे เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคชोเคธ्เคŸ

Healthynamaa เค•्เคฏों?

 Healthynamaa เคฎें เค†เคชเค•ा เคธ्เคตाเค—เคค เคนै ๐ŸŒฟ เคจเคฎเคธ्เค•ाเคฐ เคฆोเคธ्เคคों, เค†เคœ เคธे เคฎैं เคเค• เคจเค เคธเคซ़เคฐ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เค•เคฐ เคฐเคนा เคนूँ – Healthynamaa। เค‡เคธ เคฌ्เคฒॉเค— เค•ा เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคนै เค†เคฎ เคฒोเค—ों เคคเค• เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ, เคซिเคŸเคจेเคธ เค”เคฐ เคœीเคตเคจเคถैเคฒी เคธे เคœुเคก़ी เคธเคนी เค”เคฐ เค‰เคชเคฏोเค—ी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคชเคนुँเคšाเคจा। เค•्เคฏों เคถुเคฐू เค•िเคฏा Healthynamaa? เค†เคœ เค•ी เคญाเค—เคฆौเคก़ เคญเคฐी เคœ़िंเคฆเค—ी เคฎें เคนเคฎ เค…เค•्เคธเคฐ เค…เคชเคจी เคธेเคนเคค เค•ो เคจเคœ़เคฐเค…ंเคฆाเคœ़ เค•เคฐ เคฆेเคคे เคนैं। – เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เค–ाเคจा เคจเคนीं เค–ा เคชाเคคे, – เคชเคฐ्เคฏाเคช्เคค เคจींเคฆ เคจเคนीं เคฒेเคคे, – เคคเคจाเคต เค”เคฐ เคฌीเคฎाเคฐिเคฏों เคธे เค˜िเคฐ เคœाเคคे เคนैं। เคฏเคนी เคธोเคšเค•เคฐ เคฎैंเคจे เคคเคฏ เค•िเคฏा เค•ि เค•्เคฏों เคจ เคเค• เคเคธा เคช्เคฒेเคŸเคซ़ॉเคฐ्เคฎ เคฌเคจाเคฏा เคœाเค, เคœเคนाँ เค†เคธाเคจ เคญाเคทा เคฎें เคนेเคฒ्เคฅ เคŸिเคช्เคธ, เคกाเค‡เคŸ เค—ाเค‡เคก, เคฏोเค—ाเคธเคจ, เคซिเคŸเคจेเคธ เค”เคฐ เค˜เคฐेเคฒू เค‰เคชाเคฏ เคธाเคा เค•िเค เคœाเคँ। เคฏเคนाँ เค†เคชเค•ो เค•्เคฏा เคฎिเคฒेเค—ा? ๐Ÿ‘‰ เคนेเคฒ्เคฆी เคกाเค‡เคŸ เค”เคฐ เคจ्เคฏूเคŸ्เคฐिเคถเคจ เคธे เคœुเคก़ी เคœाเคจเค•ाเคฐी ๐Ÿ‘‰ เค†เคธाเคจ เคฏोเค— เค”เคฐ เคเค•्เคธเคฐเคธाเค‡เคœ ๐Ÿ‘‰ เคฎाเคจเคธिเค• เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ (Mental Health) เค•े เคŸिเคช्เคธ ๐Ÿ‘‰ เคฒाเค‡เคซเคธ्เคŸाเค‡เคฒ เคธे เคœुเคก़ी เค›ोเคŸी-เค›ोเคŸी เคนेเคฒ्เคฆी เค†เคฆเคคें ๐Ÿ‘‰ เค˜เคฐेเคฒू เคจुเคธ्เค–े เค”เคฐ เคช्เคฐाเค•ृเคคिเค• เค‰เคชเคšाเคฐ เค•िเคธเค•े เคฒिเค เคนै เคฏเคน เคฌ्เคฒॉเค—? – เคธ्เคŸूเคกेंเคŸ्เคธ เคœो เค…เคชเคจी เคเคจเคฐ्เคœी เคฌเคจाเค เคฐเค–เคจा เคšाเคนเคคे เคนैं – เคตเคฐ्เค•िंเค— เคช्เคฐोเคซेเคถเคจเคฒ्เคธ เคœिเคจ्เคนें เคนेเคฒ्เคฆी เคฒाเค‡เคซ เคšाเคนिเค – เคฎเคนिเคฒाเคँ เคœो เค˜เคฐ-เค‘เคซिเคธ เค•े เคฌीเคš เคฌैเคฒेंเคธ เคšाเคนเคคी เคนैं – เคฌुเคœुเคฐ्เค— เคœिเคจ्เคนें เคธेเคนเคค เค•ा เค–ाเคธ เค–्เคฏाเคฒ เคฐเค–เคจा เคนै ...
เค”เคฐ เคชเคข़ें

๐ŸŒ€ ๐Ÿค”เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ (เคคเคจाเคต) เค”เคฐ เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ เคฎैเคจेเคœเคฎेंเคŸ..l

 เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ (เคคเคจाเคต) เค•्เคฏा เคนोเคคा เคนै? ๐Ÿ‘‰ เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ เคเค• เคถाเคฐीเคฐिเค• เค”เคฐ เคฎाเคจเคธिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เคนै เคœो เคคเคฌ เคนोเคคी เคนै เคœเคฌ เคนเคฎ เค•िเคธी เคšुเคจौเคคी, เคฆเคฌाเคต เคฏा เคšिंเคคा เค•ा เคธाเคฎเคจा เค•เคฐเคคे เคนैं। เคนเคฒ्เค•ा เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ เคนเคฎें เคฒเค•्เคท्เคฏ เคนाเคธिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•ी เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคฆेเคคा เคนै (Positive Stress) เคฒेเค•िเคจ เคœเคฌ เคฏเคน เคฒเค—ाเคคाเคฐ เค”เคฐ เคœ़्เคฏाเคฆा เคนो เคœाเค เคคो เคฏเคน เคถเคฐीเคฐ เค”เคฐ เคฎเคจ เค•ो เคฅเค•ा เคฆेเคคा เคนै (Negative Stress) --- เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ เค•्เคฏों เคนोเคคा เคนै? 1. เค•ाเคฎ เค•ा เคฆเคฌाเคต / เคชเคข़ाเคˆ เค•ा เคช्เคฐेเคถเคฐ 2. เค†เคฐ्เคฅिเค• เคฏा เคชाเคฐिเคตाเคฐिเค• เคธเคฎเคธ्เคฏाเคँ 3. เค…เคธुเคฐเค•्เคทा เค•ी เคญाเคตเคจा 4. เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธंเคฌंเคงी เคšिंเคคा 5. เคธเคฎเคฏ เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เค•ी เค•เคฎी 6. เคจเค•ाเคฐाเคค्เคฎเค• เคธोเคš เคฏा เคœ्เคฏाเคฆा เคคुเคฒเคจा เค•เคฐเคจा --- เคธ्เคŸ्เคฐेเคธ เคฎैเคจेเคœเคฎेंเคŸ เค•ैเคธे เค•เคฐें? 1. เคถเคฐीเคฐ เค•े เคฒिเค เคจिเคฏเคฎिเคค เคต्เคฏाเคฏाเคฎ – เคตॉเค•, เคฏोเค—, เคช्เคฐाเคฃाเคฏाเคฎ เคธंเคคुเคฒिเคค เคญोเคœเคจ – เคนเคฒ्เค•ा เค”เคฐ เคชौเคท्เคŸिเค• เค†เคนाเคฐ เค…เคš्เค›ी เคจींเคฆ – 7–8 เค˜ंเคŸे เค•ैเคซीเคจ, เคถเคฐाเคฌ, เคงूเคฎ्เคฐเคชाเคจ เคธे เคฌเคšें 2. เคฎเคจ เค•े เคฒिเค เคง्เคฏाเคจ (Meditation) เค”เคฐ เคธाँเคธ เค•ी เคเค•्เคธเคฐเคธाเค‡เคœ เคชॉเคœिเคŸिเคต เคธोเคš เค”เคฐ เค•ृเคคเคœ्เคžเคคा (Gratitude) เค•ी เค†เคฆเคค เคนॉเคฌी เค…เคชเคจाเคँ – เคธंเค—ीเคค เคธुเคจเคจा, เค•िเคคाเคฌ เคชเคข़เคจा, เคชौเคงों เค•ी เคฆेเค–เคญाเคฒ เคนँเคธी-เคฎเคœ़ाเค• เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค• เคœुเคก़ाเคต 3. เคฒाเค‡เคซเคธ्เคŸाเค‡เคฒ เคนैเค•्เคธ เคธเคฎเคฏ เค•ा เคธเคนी เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ (To-do list เคฌเคจाเคจा) เค•ाเคฎ เค•ो เค›ोเคŸे เคนिเคธ्เคธों เคฎें เคฌाँเคŸเคจा เคœเคฐूเคฐเคค เคนो เคคो "เคจा" เค•เคนเคจा เคธीเค–ें เคกिเคœिเคŸเคฒ เคกिเคŸॉเค•्เคธ ...
เค”เคฐ เคชเคข़ें

๐ŸŒŸ เค•्เคฏों เคจเคนीं เคชीเคจा เคšाเคนिเค เค•ोเคฒ्เคกเคก्เคฐिंเค•?

  ๐ŸŒŸ เค•्เคฏों เคจเคนीं เคชीเคจा เคšाเคนिเค เค•ोเคฒ्เคกเคก्เคฐिंเค•? เค†เคœเค•เคฒ เคฌเคš्เคšों เคธे เคฒेเค•เคฐ เคฌเคก़ों เคคเค•, เคนเคฐ เค•िเคธी เค•ी เคฅเค•ाเคจ เคฎिเคŸाเคจे เคฏा เคชाเคฐ्เคŸी เคธेเคฒिเคฌ्เคฐेเคถเคจ เคฎें เคธเคฌเคธे เค†เคธाเคจ เคšॉเค‡เคธ เค•ोเคฒ्เคกเคก्เคฐिंเค• เคนोเคคी เคนै। เคฎเค—เคฐ เค•्เคฏा เค†เคช เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ि เคฏเคน เคšเคฎเคšเคฎाเคคी เคฌोเคคเคฒ เค”เคฐ เคฌुเคฒเคฌुเคฒों เคธे เคญเคฐा เค—्เคฒाเคธ เคงीเคฐे-เคงीเคฐे เคนเคฎाเคฐी เคธेเคนเคค เค•ो เค•िเคคเคจा เคจुเค•เคธाเคจ เคชเคนुँเคšा เคฐเคนा เคนै? เค†เค‡เค เคœाเคจเคคे เคนैं— เคถोเคง เคฐिเคชोเคฐ्เคŸ เคจเคตंเคฌเคฐ 2025: เค•ोเคฒ्เคกเคก्เคฐिंเค• เคธे เคœुเคก़ी เคฎुเค–्เคฏ เคฌाเคคें เคช्เคฐเคฎुเค– เค…เคง्เคฏเคฏเคจ: Monash University เค”เคฐ เคธाเคฅी เคธंเคธ्เคฅाเคँ เค•्เคฏा เคฎिเคฒा? เคเค• เค‘เคธ्เคŸ्เคฐेเคฒिเคฏाเคˆ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคฎें เคชाเคฏा เค—เคฏा เค•ि เคเค• เคชाเค‰เคš เค†เคฐ्เคŸिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคธ्เคตीเคŸเคจเคฐ เคตाเคฒी เคธॉเคซ्เคŸ เคก्เคฐिंเค• เคฐोเคœ़ เคชीเคจे เคธे เคŸाเค‡เคช-2 เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ़ เค•ा เคœोเค–िเคฎ เคฒเค—เคญเค— 38% เคฌเคข़ เคœाเคคा เคนै।  เค‡เคธ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคฎें เคฏเคน เคญी เคฆेเค–ा เค—เคฏा เค•ि เคถुเค—เคฐ-เคตाเคฒे เคก्เคฐिंเค•्เคธ เคชीเคจे เคตाเคฒों เคฎें เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ़ เค•ा เคฌเคข़เคคा เค–เคคเคฐा (~23%) เคฅा, เคฎเค—เคฐ เคช्เคฐเคถ्เคจ เคฏเคน เคนै เค•ि เค•्เคฏा เคธ्เคตीเคŸเคจเคฐ เคตाเคฒी เคก्เคฐिंเค•्เคธ เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคตिเค•เคฒ्เคช เคนैं।  เค”เคฐ เคธเคฌเคธे เคšौंเค•ाเคจे เคตाเคฒी เคฌाเคค: เคตเคœเคจ (obesity) เค•ो เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฒेเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคญी, เค†เคฐ्เคŸिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคธ्เคตीเคŸเคจเคฐ เคตाเคฒे เคชेเคฏ เค•े เคธाเคฅ เคกाเคฏเคฌिเคŸीเคœ़ เค•ा เคœो เคธंเคฌंเคง เคนै, เคตเคน เค•เคฎ เคจเคนीं เคนोเคคा। เคฏाเคจी เคฏเคน เคฎाเคจा เคœाเคจा เคšाเคนिเค เค•ि เคธिเคฐ्เคซ़ “เค•เคฎ เคถुเค—เคฐ” เคฏा “เคกाเค‡เคŸ เคธोเคกा” เค•เคน เค•เคฐ เค›ोเคก़ा เคจเคนीं เคœा เคธเค•เคคा।  เคตैเคถ्เคตिเค• เคช्เคฐเคญाเคต...
เค”เคฐ เคชเคข़ें